Labrang en Phodang

Ik ben zelden op mijn verjaardag zo door elkaar geschud als vandaag! En dan was dat niet vanwege de vele handen die me geschud werden maar door de extreem slechte wegen die we vandaag voor de kiezen kregen! We hebben het zelden zo bar meegemaakt, hobbelig en bochten moet je vaak in tweeën nemen. En dan is het hier gebruikelijk te zeggen `Many happy returns of this day`!
We zitten in het noorden van Sikkim en gaan vandaag een bezoek brengen aan twee kloosters, 40 km. ten noorden van 'Gangtok'. We rijden door een steil en bergachtig gebied met diepe dalen met rivieren en soms een dorpje. Er wonen in dit deel van de staat nauwelijks mensen, het is een nogal afgelegen gebied met slechte wegen en niet alleen door de vele aardverschuivingen. De wegen zijn erg smal met vele rotsblokken die omlaag gekomen zijn, er is nauwelijks asfalt. Soms rijdt de jeep langs het randje en over smalle ijzeren bruggetjes met planken over diepe dalen met wild kolkend water onderin en dan kun je maar beter niet omlaag kijken! De heenweg duurde ongeveer twee uur.
Onderweg prachtige bossen en vergezichten. De weg gaat langzaam omhoog en ook weer omlaag, want we rijden over vele hellingen met prachtige watervallen. Soms waan je je in de middeleeuwen, eenvoudige huisjes waar de levensomstandigheden minimaal zijn. Het enige dat hier in overvloed aanwezig is, is water zélfs op en over de wegen! Langs de weg hier en daar een klein winkeltje met een mannetje op een bankje ervoor, wachtend op iemand die hier stopt. Er is nauwelijks verkeer! Op veel plaatsen wordt de weg, vooral door vrouwen, met de hand gerepareerd. Met hamer en beitel slaan ze kleinere rotsblokjes tot nog kleinere. Hun kinderen spelen in het zand en in het vele water op de wegen. De grotere rotsblokken worden door mannen bewerkt, óók handmatig! Uiteindelijk ontstaat er zo een zandachtig iets dat gebruikt wordt om de weg te verharden.
We rijden langs 'Kabi Lunchok', een plek waar de 'Lepcha's' en de 'Bhutia's', twee oorspronkelijke bewonersgroepen in Sikkim, waar ze lang geleden een vredesovereenkomst met elkaar sloten, een historisch belangrijke gebeurtenis in Sikkim.
Bij het 'Tashi' View Point op 1750 meter heb je een prachtig uitzicht op de met sneeuw bedekte toppen van de Himalaya, die boven het wolkendek uitsteken. We hebben een 'lucky day' want de lucht is helder. De derde berg van het Himalaya gebergte, de 'Kanchenjunga' en de piramidevormige 'Siniolchu' (6887 meter) zijn zichtbaar boven de omringende bergen en heuvels.
Ons eerste bezoek was aan het Labrang klooster. We zitten op 2000 meter hoogte. Dit klooster uit 1814 is niet het oudste van Sikkim, wel het enige nog in originele staat, waar veel kloosters herbouwd zijn na aardbevingen of brand. Het klooster behoort tot de ´Nyingma'-stroming binnen het Tibetaanse boeddhisme. Op dit moment wordt het volledig gerenoveerd.
Bergafwaarts, op de terugweg langs dezelfde weg, ligt het 'Phodong Gompa'-klooster, dat bij de 'Kagypa'-stroming hoort. Dezelfde orde die ook het klooster in 'Rumtek' bewoont. Dit klooster was tot de jaren zestig van de vorige eeuw het belangrijkste klooster in Sikkim. Iets lager op de helling liggen de resten van het derde paleis van de voormalige koningen van Sikkim. De koninklijke familie ging van hieruit naar 'Gangtok', waar dus het vierde paleis ligt, dat slechts één dag per jaar bezocht kan worden!
In beide kloosters veel jonge monniken, kinderen nog, die hier een strenge opvoeding krijgen en af moeten zien van alle luxe, behalve hun mobieltje! Een simpel koekje wordt met dankbare ogen geaccepteerd.
Na een heerlijke lunch om 15.00 uur, de gids at weer met ons mee, was er nog zoveel eten over dat onze gids dit graag in liet pakken om mee naar huis te nemen. De porties zijn hier overigens erg groot. Wij aten met z'n drieën van anderhalve portie en er was nog over! En dat allemaal, inklusief het drinken, voor nog geen zes euro!
Als laatste bezochten we de '7 Sisters Waterfall', zeven watervallen boven elkaar waarvan je er op het hoogst bereikbare punt er toch nog maar vier kunt zien, indrukwekkend!
We reden vandaag trouwens in een andere auto. In Sikkim mogen auto's met een kenteken uit West Bengalen (WB) wél toeristen brengen en halen, maar niet met toeristen erin rondrijden. Dat mogen alleen auto's met een kenteken uit Sikkim (SK). Vandaag dus geen airco maar dat is hier eigenlijk ook niet nodig.
In de staat Sikkim wonen 700.000 mensen waarvan er al 200.000 in 'Gangtok' wonen. Het is een dunbevolkte staat met nog onbereikbare gebieden, vooral in het noorden. De voertaal is het Nepalees, maar er zijn ook vele oorspronkelijke talen. Onze chauffeur vandaag, sprak er enkele. Er wonen veel christenen in deze staat. En steeds blijf ik me verbazen over het Engels dat Christien spreekt! Ze babbelt er lustig op los en ze begrijpen het ook nog!
Was alle gehobbel van deze dag het waard? Niet vanwege de twee kloosters maar wel vanwege de bijzondere ervaring onderweg!
Graag wil ik iedereen bedanken die me vandaag gefeliciteerd heeft. Zojuist spraken we hier nog een Indiase vrouw die ook vandaag jarig is. Het tijdsverschil met Nederland is 3 1/2 uur, dus ik was hier eerder jarig dan thuis! Het plaatsen van foto's, waar velen van jullie om vragen, is hier erg moeilijk. Dat ligt enerzijds aan het trage internet hier en anderzijds aan Waarbenjijnu, het lukt vaak niet om foto's te plaatsen of het duurt heel lang en die tijd hebben we hier niet!
Morgenvroeg vertrekken we hier weer om 7.00 uur op weg naar het vliegveld van Bagdogra voor onze vlucht naar Delhi. De dag daarna vliegen we door naar Varanasi.