Bhaktapur en Thamel

Vanmorgen om 9.00 uur stonden we klaar om naar Bhaktapur te gaan. Onze taxi zou er stipt moeten zijn, dezelfde auto, dezelfde chauffeur als gisteren. Een kwartiertje kunnen wij best wachten, this is Nepal, maar twintig minuten. We worden aangesproken door een Nepalees die met zijn auto al twintig minuten stond te wachten op twee toeristen! Een andere auto, een andere chauffeur, zo kan het dus ook gaan!
Als er asfalt is, dan mag je hier in Nepal van geluk spreken en de weg tussen Kathmandu en Bhaktapur is zowel een snelweg, zónder hindernissen, behalve op de kruispunten want wie heeft er nu eigenlijk voorrang hier? Bhaktapur zou zwaar getroffen zijn, vooral in de armere wijken met zijn gammele huisjes. Onderweg zien we al (nog) de gevolgen van de aardbeving: verlaten huisjes met een ingestort dak of een gevel eruit.
In Bhaktapur zelf zien we al meteen de tentenkampen, opgezet door het Rode Kruis en de Salvation Army, maar eerst moeten we een entreekaartje kopen, $ 15 per persoon, want we komen per slot van rekening kijken en daarvoor moet betaald worden. Voor de zekerheid ook nog even bij enkele politieagenten gevraagd of dat wel zo was, maar ze knikten beiden! In de kampen woont de onderlaag in de Nepalese samenleving, de allerarmsten die geen middelen hebben om deze plek te verlaten en ook niet om snel een nieuw bestaan op te bouwen. Dit zijn de mensen met door het harde leven bruin gebrande gezichten, gerimpelde huid die vele malen ouder doet uitzien dan hun werkelijke leeftijd. De kinderen lopen in gescheurde kleren en dragen kapot of geen schoeisel. De gezichten van de kinderen zijn vuil. Ze zijn nieuwsgierig en willen graag op de foto, de ouderen wenden hun hoofd af als de camera op ze gericht wordt, uit schaamte!
Overigens wordt in Bhaktapur veel herbouwd en gerestaureerd. Alle gebouwen in het centrum dienen een certificaat te hebben waarbij verklaard wordt dat de woning stabiel is. Er moeten sinds kort, overal in Nepal, woningen gebouwd worden die behoorlijke bevingen kunnen doorstaan. Er worden in de getroffen gebieden nieuwe dorpen gebouwd, op betere plaatsen en niet meer zo klein en onmetelijk verspreid van elkaar. Er zijn in het hele land ongeveer 750.000 huizen verwoest, een nog grote aantal met te herstellen schade. Nepal is wellicht het armste land ter wereld, hopenlijk blijft het niet bij alleen maar goede voornemens. Alle hoop is nu gericht op de nieuwe premier.
Er zijn gaten geslagen in de lange rijen huizen, winkels en tempels van de stad. Bouwmaterialen, vooral stenen, liggen op vele plaatsen keurig opgestapeld op de plek waar nog duidelijk te zien is dat er iets heeft gestaan. Soms liggen ze tot aan het plafond opgestapeld in een kamer en dienen dan tegelijk als stut voor de kamers erboven! Soms ook een puinhoop met nog een halve kamer en een vrouwtje zittend ervoor. Zij zal haar huisje vermoedelijk nooit meer herbouwd zien worden.
Soms ook is moeilijk te zien wat het verschil is tussen aardbevingsschade en al langer bestaande, slechte bouw. Een niet afgebouwde vijf verdiepingen hoge woning heeft blijkbaar geen certificaat gekregen, ondanks dat het er stabiel uitziet. Nu zit er kippengaas voor alle ramen en wonen er inderdaad kippen in!
Van veel woningen wordt de voorgevel rechtgehouden door schuine stutten die op de straat dan worden verankerd met een spijkertje of een baksteen met wat leem.
Durbar Square, het hart van de stad met zijn vele tempels, koninklijk paleis en vele oude gebouwen ziet er keurig uit. Er zijn wél gaten geslagen in het beeld zoals we dat kennen uit 2013, enkele tempels zijn volledig verwoest, de resten ervan liggen keurig opgestapeld bij een grote foto van hoe het was. Andere tempels zijn of worden alweer hersteld. De meeste gebouwen zijn gestut en mogen niet bezocht worden. Je zou maar zo'n stut per ongelijk omstoten!
Overal veel kinderen die bedelen, maar er zijn ook hier weinig toeristen. Je wordt door deze kinderen voortdurend gevolgd en anders wel door de vele zogenaamde gidsen!
Door de bevingen hebben de ondergrondse waterstromen een andere loop genomen en daardoor worden de vele was- en badplaatsen in de stad niet meer voorzien van water.
Om 13.00 uur rijden we weer terug naar Kathmandu, onderweg weer kilometers lange rijen wachtende auto's, bussen, motoren en bromfietsen. Af en toe een fietsriksjaw ertussen die waarschijnlijk denkt óók benzine te kunnen krijgen! Vandaag zal er weer benzine beschikbaar zijn: een brommer krijgt 5, een taxi 10, een bus 30 en een nachtbus 100 liter. Maar of er voor iedereen genoeg zal zijn?
Overigens zijn de twee grensovergangen met Tibet, die sinds de aardbevingen door enorme schade aan het wegdek en aardverschuivingen gesloten waren, sinds gisteren weer open. Dus China zou nu olie aan Nepal kunnen leveren, maar die beslissing moet op het hoogste niveau in Bejing genomen worden. Dit zal beslist de zwarte handel in benzine gaan vergroten. China heeft alvast grote hoeveelheden andere hulpgoederen voor de getroffenen van de aardbevingen naar Nepal gebracht.
Er zijn hier trouwens géén muggen, het is er te koud voor. Het winterseizoen staat voor de deur, ´s morgens en ´s avonds is het al truienweer.
Het aantal toeristen in Nepal is na de aardbevingen met 70% terug gelopen. In Thamel, de toeristische wijk van Kathmandu, hebben veel restaurants al dan niet tijdelijk hun deuren gesloten. Deze wijk met zijn smalle stoffige straatjes en steegjes hebben we vanmiddag nog een bezoekje gebracht. We waren al verdwaald voor we er goed en wel in zaten, dus hebben we een riksjaw genomen, een oud en krom mannetje op het zadel. Toen we een zware heuvel op moesten, stapte hij af, hij kon niet meer en graag hebben we hem en de fiets naar boven geduwd. Boven aangekomen mochten we natuurlijk weer instappen. Een late lunch namen we bij ´Rosemary Kitchen & Coffee Shop´ in hun binnentuin, een aanrader, het eten was ontzettend goed en lekker.
Morgenvroeg gaan we opnieuw terug naar deze wijk, we hebben om 10.00 uur een afspraak met Indira, de eigenares van ´Himalayan Dream Team´ en bestuurslid van ´Himalayan Care Hands Holland´, een hulporganisatie die gericht is op concrete activiteiten voor het toegankelijk maken van onderwijs en gezondheidszorg aan kansarme Nepalezen in landelijke, vaak moeilijk bereikbare gebieden.

Je zou zo graag zoveel willen veranderen in landen als Nepal, de staat van de wegen is belabberd, het verkeer is een chaos, ogenschijnlijk zonder regels, maar soms moet je niet teveel willen veranderen aan een land. Hier kun je ondanks de chaos en de drukte tot rust komen. De veranderingen gaan niet zo snel en dat maakt Nepal juist zo interessant en gezellig!
Het is nu 22.30 uur, we gaan weer slapen. Voor jullie weer ´een verhaaltje voor het slapen gaan´!