Diwali en andere gebruiken en gewoonten in India

Jawaharlal Nehru, de eerste premier van India, schreef ooit:
"India is als een eeuwenoude perkamentrol waarop steeds nieuwe gedachten en dromen worden genoteerd, zonder de eerder geschreven woorden onleesbaar te maken".
De Britse invloed is nog altijd duidelijk zicht- en voelbaar. Afgezien van de vele Britse toeristen zijn er nog vele Britse gebouwen en het verkeer rijdt nog steeds links, alhoewel! Vooral het zuiden van India kreeg te maken met vreemde mogendheden en overzeese handelaren, die elk hun eigen tradities, cultuur, eetgewoonten en bouwstijl meebrachten (Britten, Portugezen en Nederlanders). Het was vooral verrassend in Gujarat Nederlandse VOC-graven te zien, ondanks het slechte onderhoud.

Diwali (Divali, Deepavali,Deevali) is een van de belangrijkste feesten in het hindoeïsme en vindt zijn oorsprong in India. Het woord is afkomstig uit het Sanskriet, dipavali, dat een rij lichtjes betekent. De olielampjes, Dipa, een kleigebakken lamp, Diya of Dia, een met katoen wattenlontje en geklaarde boter (ghee). Tijdens het feest worden zowel in als buiten huis kleine olielampjes aangestoken, die in rijen bij de deuren en ramen worden neer gezet. Diwali duurt vijf dagen, de mensen geven elkaar kaartjes en cadeaus, grote cadeaus en zilveren en gouden sieraden, veel zoetigheden en nieuwe kleren.
Diwali, het lichtjesfeest, is de symbolische overwinning van het goede over het kwade, van het licht over de duisternis en van de gelukzaligheid over de onwetendheid. Het wordt gevierd met veel zoet eten en nog meer vuurwerk, in gezinsverband, een feest voor iedereen, jong en oud, man en vrouw, arm en rijk. Vandaar dat tijdens deze dagen de bedelaars iedereen een 'happy diwali' toewensen in de hoop.......!

In Delhi zijn voor het eerst slechts twee soorten 'groen' vuurwerk toegestaan, af te steken tussen acht en tien uur 's avonds. Voor ingewijden: anar en phuljhari. Ze schijnen 30% minder vervuilend te zijn! Mensen met longaandoeningen wordt geadviseerd binnen te blijven en zelfs dáár nog een natte doek voor mond en neus te houden. De krant van vandaag staat vol met emergency-nummers van brandweer en ambulances en Philips maakt reclame voor zijn in-home luchtreinigers! Op kerstavond en oud en nieuw is er ook vuurwerk toegestaan, van 11.55 uur tot 00.30 uur!

De indrukken en ervaringen die we bij alle reizen in India hebben opgedaan, gaan vaak dieper dan we in woorden kunnen uitdrukken. We schreven al vaker dat je er zelf geweest moet zijn, je ogen niet te sluiten maar alles tot je te laten doordringen zonder direct te oordelen.
Opvallende gewoonten en gebruiken: Een vrouw met een dikke buik en veel vetrollen is niet dik, maar toont daarmee aan dat ze het goed heeft! Dit lichaamsdeel is rondom nooit bedekt bij het dragen van traditionele kleding; Vrouwen geven elkaar een hand, nooit aan een man (en andersom). Elkaar omhelzen doen mannen, nooit mannen en vrouwen; Een kind wordt met zachte tikjes op de wang of de rug in slaap gebracht; De vrouw gaat bij een bevalling naar haar eigen familie en komt na zes maanden weer terug bij haar man; De man is nooit bij de bevalling aanwezig, wel de schoonmoeder en/of zijn zus; Zowel in India als in Nepal komt het vaak voor dat kinderen uit armoede door de ouders verkocht worden; In India wordt de linkerhand gebruikt voor onreine dingen, zoals toiletbezoek en de schoenen uitdoen. Iemand de linkerhand geven of ermee aanraken is dus een belediging. Ditzelfde geldt voor beide voeten!; In sommige delen van India is het gebruikelijk baby's en kleine kinderen met alcohol in slaap te brengen, zodat de moeders kunnen gaan werken; Een albino-vrouw uit een hoge kaste kan desondanks als juffrouw voor de klas staan; Een bindi (rode stip) op haar voorhoofd betekende tot voor kort dat de vrouw gehuwd was, tegenwoordig draagt bijna elke vrouw en jong meisje een bindi!

Niet alleen het verkeer rijdt links, ook het water spoelt linksom weg. De warme kraan zit links, de koude rechts, linksom dichtdraaien!
We hebben onze kinderen geleerd óók de korstjes van de boterham te eten. Onze kleinkinderen mogen pas aan een nieuw stukje boterham beginnen als het korstje van het vorige op is! Hier in India worden, zélfs voor ons, de korstjes al weg gesneden!
Zelfs als je zegt 'not spicy' brand je nog vaak je mond aan het eten en niet omdat het te warm is!
In Gujarat was er nauwelijks bier te krijgen, in Rajasthan staat het vaak niet op de kaart, soms wordt het geserveerd vanuit een theepot!
India telt 850 talen en dialecten. De indeling van India in deelstaten en regio's is dan ook vooral gebaseerd op taalgrenzen. Een landstaal ontbreekt, Hindi is ontwikkelt als bovenliggende taal, maar meestal wordt nog Engels gesproken om met elkaar te communiceren. In het bestuur en in het parlement wordt nog steeds Engels gesproken.

Rajasthan kent een overwegend vegetarische keuken, het eten is behoorlijk pittig. Er is een grote variatie in zoete gerechten, die als dessert maar ook bij het hoofdgerecht gegeten worden. Ook in Gujarat is de keuken overwegend vegetarisch. Groenten (o.a. aardappels), rijst en dhal (gerecht met linzen) zijn het hoofdbestanddeel van de maaltijd. De gerechten worden op smaak gebracht met suiker en citroensap naast de andere gebruikelijke Indiase kruiden.
In Bajana namen we voor het eerst sinds twee weken een vleesgerecht: heerlijke stukjes kip in een nog lekkerder curry.....zonder botjes! Bij het eten van kip moet je altijd oppassen voor versplinterde stukjes bot!

Toen ik vanmorgen in het bad stapte en het gordijn dichttrok, voelde ik opeens alle vastigheid onder mijn voeten verdwijnen. Na enkele vreemde capriolen om mij overal aan vast te klampen, sloeg ik achterover in het douchegordijn. Het gordijn kwam los van de stang, waarbij een aantal ophanghaken braken, maar brak daardoor wel gedeeltelijk mijn val. Ik lag op mijn rug op de vloer met de benen nog in het bad. Christien kwam snel aangerend, ze hoefde gelukkig geen foto te maken. We zijn God dankbaar dat hij ergers heeft voorkomen! De vloeren in heel India zijn soms erg glad!
Na het ontbijt lopen we even door de hoofdstraat, het is nog erg rustig, de meeste winkels zijn nog gesloten en zullen dat vandaag ook blijven. De straatverkopers zijn er wel en die lijken vandaag extra aanhoudend, soms tot vervelens toe! Overal ligt nog het vuil van gisteren en als je nieuwe schoenen koopt, gooi je de oude gewoon weg! De prijzen liggen in vergelijking met de afgelopen dagen nóg lager, de overschotten worden nu gedumpt!
Christien ziet nog enkele vogels en gaat weer op jacht. Ik kijk ook omhoog, maar zie weer een 'overtreding', illegaal stroom aftappen. Overal zie je dat straatverkopers een stroomkabeltje met tape vastplakken aan de hoofdkabel die door de hele straat loopt en zo hebben ze 's avonds licht. We lopen bij Prayagraj Sweets binnen, een grotere winkel hier om de hoek. We kopen wat samosa's om tussen de middag te eten en zien op de menukaart dat het eten hier niet alleen erg gevarieerd is maar vooral heel erg goedkoop. Ze hebben zelfs een thali. Dus, vanavond......!
Omdat op Diwali alle kantoren gesloten zijn, verschijnen er morgen géén kranten, tenminste geen Hindustan Times. En als je dan tóch geen krant kunt lezen, wordt de mensen hier geadviseerd om de griepprik te gaan halen! Wij halen hem woensdag, maar waarschijnlijk zou hij hier véél goedkoper zijn!
Jammer genoeg konden we bij Prayagraj niet avondeten. In verband met Diwali staan deze dagen volledig in het maken, verpakken en verkopen van zoetigheden, ook in dit restaurant. We mochten wel zoetigheden bestellen en eten! We zijn dus in ons eigen hotel gaan eten, weinig keus, weinig smaak, saai personeel en dito eetzaaltje! Nog een paar uurtjes en intussen nog scheren en douchen. Misschien kunnen we straks nog genieten van het vuurwerk en hopelijk hebben we het er bij het rijden naar het vliegveld geen last meer van. Zelf begin ik nu te voelen dat ik vanmorgen een flinke smak gemaakt heb!

Bedankt voor het meelezen allemaal, soms waren de reacties nog leuker dan mijn verhaaltjes. We verheugen ons er weer op iedereen te zien, en als opa en oma mag je best zeggen "vooral de kleinkinderen!"